To jest tylko fragment strony.
kliknij tu aby wyświetlić całą stronę

Hear The Dybbuk
OSVALDO GOLIJOV: THE DREAMS AND PRAYERS OF ISAAC THE BLIND
Multikulti Project 2012

   Osvaldo Golijov, argentyński kompozytor o korzeniach żydowsko-rumuńsko-rosyjskich to dzisiaj ważna postać świata klasycznej muzyki współczesnej, ostatnio z powodzeniem pracujący na potrzeby przemysłu filmowego.
   Golijov urodził się 5 grudnia 1960 roku w La Plata w Argentynie w imigranckiej rodzinie, przybyłej do Ameryki Południowej w latach 20. z Rumunii i Ukrainy. Jego matka była nauczycielką gry na fortepianie, a ojciec lekarzem. Studiował fortepian w konserwatorium, a następnie kompozycję pod okiem Gerardo Gandiniego, po czym wyjechał w 1983 roku do Izraela w celu dalszej nauki na Jerusalem Rubin Academy. W 1986 przeniósł się do USA, gdzie obronił doktorat na uniwersytecie pensylwańskim. Od 1991 roku jest wykładowcą w College of the Holy Cross w Worcester. Mieszka obecnie wraz z rodziną w miejscowości Newton w Massachusetts.
   W latach 90-tych zaczął współpracę z St. Lawrence String Quartet oraz znanym fanom muzyki filmowej The Kronos Quartet, z którymi nagrał kilka albumów z muzyką kameralną, między innymi nominowany do Grammy Yiddishbbuk i The Dreams and Prayers of Isaac the Blind. Lista artystów, z którymi Golijov współpracował jest długa i zróżnicowana: są na niej cygański zespół Taraf de Haidouks, meksykańska grupa rockowa Cafe Tacuva, sopranista Dawn Upshaw, czy wreszcie dwukrotny zdobywca Oscara, argentyński kompozytor Gustavo Santaolalla.
   Do jego najważniejszych dokonań należą: Pasja św. Marka z 2000 roku (nominacje do Grammy i Latin Grammy), koncert wiolonczelowy Azul (dla Yo-Yo Ma) oraz opera Ainadamar (owoc współpracy z Dawnem Upshawem), za którą Golijov otrzymał dwie nagrody Grammy w 2007 roku.

   "The Dreams and Prayers of Isaac the Blind" znany jest z dwóch wcześniejszych interpretacji, Davida Krakauera z Kronos Quartet dla wytwórni Nonesuch i Davida Orlowsky'ego z Vogler Quartett dla wytwórni Sony Classical.

Słowo od kompozytora (fragmenty):
   Zawsze gdy myślę o moim pradziadku, przypomina mi się rozmodlony, naprawiający wszystko, z kieszenią pełną śrub. Pamiętam myśli: trójka jego dzieci nie żyje, dlaczego on wciąż się modli? Dlaczego cały czas naprawia wszystko? Uczono nas, że Bóg przypisał zadanie naprawy świata dla narodu żydowskiego – Tikkun Olam. Niezrozumiałe.
   Osiem wieków temu, Izaak Ślepy, największy kabalistyczny rabin Prowansji podyktował manuskrypt mówiący, że wszystkie rzeczy i wydarzenia we wszechświecie są wynikiem kombinacji liter alfabetu hebrajskiego.
The Dreams and Prayers of Isaac the Blind jest rodzajem epickiej historii judaizmu. Historii Abrahama, wygnania, odkupienia... Części utworu wybrzmiewają jakby były zapisane w trzech językach używanych przez niemal sześć tysięcy lat istnienia narodu żydowskiego. Pierwsza część brzmi w języku aramejskim, druga w jidysz, trzecia zaś w hebrajskim. Nie pisałem tego utworu z takim założeniem – uświadomiłem sobie to dopiero, gdy praca była skończona.
   W preludium muzyka jest jak niebiański akordeon, wznosi się i opada jak oddech, jak modlitwa... jak powietrze... staje się wówczas biciem serca, które przyspiesza dziko w całej pierwszej części utworu, staje się szalone. Jest zbudowane na jednym akordzie, który powtarza się i powraca jak monolit. Kwartet smyczkowy prześladuje ósemkami, klarnet zaś zaczyna szereg długich dźwięków, by po chwili wpaść w grawitacyjny ciąg. Siły Boga i człowieka – nigdy nie zjednoczone, ale połączone. W tym fragmencie można usłyszeć dybuki i dźwięki szofaru szukające objawiania, będącego poza zasięgiem.
   Druga część rozpoczyna się z wahaniem, nieregularnym pulsem – nierównomiernym biciem serca, rytmem śmierci. Skrzypce i klarnet, każde z osobna, w tym samym momencie prowadzą własny monolog, jak w historiach Bashevisa Singera opowiadanych w przytułku w zimowy wieczór. Te same cztery dźwięki, ten sam temat, grany w nieskończonych kombinacjach.
   Kwartet smyczkowy przeistacza się w akordeon w preludium, w kapelę klezmerską w drugiej części, zaś w części trzeciej staje się magicznym fletem pasterza. Trzecia część powstała przed wszystkimi innymi. Jest instrumentalną wersją K'VAKARAT, utworu, który napisałem kilka lat wcześniej dla Kronos Quartet i kantora Mishy Alexandrovicha. W finale nadzieja jest obecna, ale nieosiągalna. Pozostaje pytanie powracające uporczywie: dlaczego to zadanie? Naprawianie świata zawsze kończy się klęską, z kieszenią pełną śrub. Pytanie pozostaje bez odpowiedzi w postludium.
   Z przedmowy kompozytora do wydania nutowego utworu The Dreams and Prayers of Isaac the Blind (Ytalianna Music Publishing Hendon Music, Inc., a Boosey & Hawkes company).

skład zespołu:
Marcin Malinowski - clarinet, bass clarinet

string quartet:
Dorota Roszkowska - violin
Ewa Kaszuba - violin
Michał Piwowarczyk - viola
Aleksandra Kuczewska - cello