To jest tylko fragment strony.
kliknij tu aby wy¶wietlić cał± stronę

Bente Kahan
FAREWELL CRACOW

tylkomuzyka.pl 2003

Kin

CD - 40 zł Dodaj do koszyka

  1. Kinder yorn / Dziecięce lata / Childhood Years »
  2. Kh'vil nisht aza khosen / Nie dla mnie taki pan młody / I Don't Want Such a Bridegroom »
  3. Kum Leybke tantsn / Zatańcz Lejbke / Come Leybke, Let's dance »
  4. Kartofl- zup mit shvomen / Kartoflanka z grzybami / Potato Soup with Mushrooms »
  5. Oy, mamenyu mayn / Mamuniu moja / Oh, Mamma Mine »
  6. Krigs - invalid / Inwalida wojenny / The War Invalid »
  7. Reyzele / Reyzele »
  8. Avreml der marvikher / Awreml forsorób / Avreml the Moneymaker »
  9. Die gefalene / Upadła dziewczyna / The Fallen Girl »
  10. Shlof shoyn mayn kind / ¦pij dziecino / Sleep My Child »
  11. Dray tekhterlekh / Trzy córeczki / Three Daughters »
  12. Arbetlozer marsh / Marsz bezrobotnych / March of the Unemployed »
  13. S'brent / Pali się / Our Town Is on Fire »
  14. Dos lid fun goldenem land / Pie¶ń o Złotej Krainie / The Song of the Golden Land »
    • Kh'hob shoyn lang / Od dawna.../ I'ts Been a Long Time Since...(poem) »
    • Gehat hob ikh a heym / Miałem kiedy¶ dom / Once I Had a House (poem) »
    • Blayb gezunt mir Kroke / Żegnaj Krakowie / Farewell Cracow (poem ) »

Bente Kahan interpretuje pie¶ni Mordechaja Gebirtiga
  Bente Kahan wykorzystuj±c słowa piosenek Mordechaja Gebirtiga i barwnie odmalowuj±c różnorodne ludzkie charaktery, tchnęła życie w unicestwiony przez Holokaust ¶wiat Żydów Wschodniej Europy.
  Koncert "Żegnaj Krakowie" odbył się 4 czerwca 1992 roku, w trakcie uroczysto¶ci z okazji 50-tej rocznicy ¶mierci Gebirtiga. Ceremonia miała miejsce w Warszawie w Teatrze Femina, w miejscu niegdy¶ skupiaj±cym kulturę żydowsk±, jednym z niewielu miejsc, które przetrwały likwidację warszawskiego getta w trakcie Drugiej Wojny ¦wiatowej.
  Od czasu premiery Bente Kahan, Dariusz ¦winoga i Mirosław KuĽniak wyst±pili z programem "Żegnaj Krakowie" w wielu zak±tkach ¶wiata, a kulminacja ich koncertów miała miejsce w 1997 roku, gdy z pie¶niami Mordechaja Gebirtiga wyst±pili przed szeroko zebran± publiczno¶ci± w Yad Vashem.

Streszczenia piosenek

DZIECIĘCE LATA
  Poeta wspomina dzieciństwo i młodo¶ć w swoim rodzinnym mie¶cie: dom, w którym stała jego kołyska, matkę, która posyłała go do chederu, dziewczynę, w której był zakochany. Jego matka już nie żyje, dom już nie istnieje i dziewczyna też gdzie¶ zniknęła. Radosne dziecięce lata ust±piły miejsca smutnej staro¶ci.

NIE DLA MNIE TAKI PAN MŁODY
  Swatka przyprowadza Sarze różnych kawalerów. Dziewczyna odrzuca Benjamina i Jankełe, ponieważ nie podobaj± się jej ich imiona. Odrzuca również Szlojme, bo - "co za wstyd!" - mówi tylko w jidysz. W końcu pojawia się ten wymarzony, chłopak o imieniu Władek. Niestety, dziewczyna nie może go po¶lubić, gdyż jego matka również ma na imię Sara. (Tradycja Żydów aszkenazyjskich zakazywała dzieciom noszenia imion swoich żyj±cych rodziców lub te¶ciów).

ZATAŃCZ, LEJBKE
  Dziewczyna namawia Lejbke, by z ni± zatańczył. Nie ważne, czym się jest, mówi, syjonist±, bundowcem, czy agudatnikiem. Zawsze jest czas na taniec. W tańcu najlepiej można ocenić mężczyznę. Już pierwszy krok pozwala odgadn±ć, czy jest żonaty, czy wolny, czy jest go¶ciem z klas±, lumpem, czy szarlatanem. Dlatego chodĽ, zaprasza dziewczyna, chodĽ, Lejbke, nauczę cię tanga i charlestona.

KARTOFLANKA
  Matka przygotowała na obiad zupę cebulow±. Z trójki jej dzieci każde chce czego¶ innego : Josele - kartoflanki z grzybami, Sosele - rosołu z makaronem, Chajele - fasolowej z kluskami. Nawet m±ż kręci nosem na cebulow±. Chc± potraw jak u bogaczy, narzeka matka, a w domu nie ma ani grosza.

MAMUNIU MOJA, MAMUNIU KOCHANA
  Dziecko tęskni za zmarłym ojcem i pyta matkę, czy prawd± jest, że kiedy Mesjasz przyjedzie na białym koniu, wszyscy umarli - w tym jego tata - powstan± z grobu.

INWALIDA WOJENNY
  Dziecko żebrze o wsparcie dla swojej rodziny. Jego matka jest chora, a ojciec stracił wzrok na wojnie. Jedyn± zapłat± za jego kalectwo był medal od cesarza. Teraz żeby utrzymać rodzinę, musi żebrać, chodz±c od domu do domu.

REJZEŁE
  Dawid staje każdego wieczora pod oknem swojej dziewczyny, Rejzele. Gwiżdże, woła j± po imieniu i prosi: kum, kum, kum ( chodĽ, chodĽ, chodĽ ). Jej pobożna matka zło¶ci się, kiedy chłopak gwiżdże. Żydowi nie wypada gwizdać, mówi. Powiedz mu, by tego nie robił. Zamiast gwizdać, radzi Rejzełe, zawołaj na mnie zwyczajnie w jidysz : eins, zwei, drai ( raz, dwa, trzy).

AWREIMEL, FORSORÓB
  Awreimel został złodziejem w trzynastym roku życia. Nędza wygnała go w ¶wiat, kiedy był jeszcze dzieckiem. Wychowała go ulica. Pierwszy raz trafił do więzienia za kradzież kromki chleba. Dzi¶ jest artyst± w złodziejskim fachu. Pracuje sprawnie i lekko. Okrada tylko bogatych i sk±pych. Wie, że w końcu wpadnie i ma jedno życzenie, by po ¶mierci na jego grobie wyryto napis: Tu leży Awreimel, najbardziej pracowity forsorób. Gdyby nie chowała go ulica, mógłby zostać, jak przykazał Bóg, wielkim szlachetnym człowiekiem.

UPADŁA DZIEWCZYNA
  Prostytutka uskarża się na swój los. Jest już druga w nocy, a ona jeszcze nic nie zarobiła. Jej serce pełne jest nienawi¶ci do ¶wiata za to, co stało się z jej życiem. Gdyby matka wiedziała, kim została jej córka, żali się dziewczyna, zapłakałaby krwawymi łzami.

¦PIJ, DZIECINO
  Matka ¶piewa dziecku kołysankę. Obiecuje kupić mu wóz i konika, żeby mógł wyruszyć w ¶wiat w poszukiwaniu ojca. Może dowie się wtedy, co się z nim stało, czy o nich zapomniał i sprawił sobie now± żonę, czy może już nie żyje. ¦pij, moja mała słodka sierotko, nuci matka. Nauczę cię Kadysz, modlitwy za zmarłych.

TRZY CÓRKI
  Ojciec wydaje za m±ż swoje córki. Raduje się i tańczy na weselu dwóch pierwszych. Kiedy jednak nadchodzi ¶lub ostatniej, czuje tylko smutek i żal. ChodĽ tak trudno było je wychować, choć kosztowały rodziców tyle trosk i wyrzeczeń, bez dzieci dom jest pusty i posępny.

MARSZ BEZROBOTNYCH
  Pie¶ń bezrobotnych, którzy całe lata budowali ciężk± prac± domy, miasta, kraje nie dla siebie, ale dla bogaczy. Zapłat± za ich harówkę jest nędza i głód. Maszeruj±, ¶piewaj±c pie¶ń o nowym lepszym ¶wiecie, w którym wszyscy będ± wolni i każdy dostanie pracę.

PALI SIĘ
  ( Pie¶ń napisana po pogromie w Przytyku w 1938 roku. Podczas drugiej wojny ¶wiatowej stała się hymnem bojowników w gettach. )
  Poeta wzywa swoich braci, by nie stali bezczynnie z opuszczonymi rękami, przygl±daj±c się, jak płonie ich miasteczko. Nawołuje, by chwycili, co maj± pod ręk± i, choćby własn± krwi±, ugasili pożar.

FRAGMENTY WIERSZY :

PIE¦Ń O ZŁOTEJ KRAINIE
  Poeta prosi muzyków, by zagrali mu pie¶ń o Złotej Krainie, pie¶ń, któr± w dzieciństwie ¶piewała mu matka.

OD DAWNA ...
  Poeta skarży się, że od dawna nie słyszał dĽwięku skrzypiec ani nie ¶piewał pie¶ni. Jego muza jest u¶piona. Obudzi się dopiero, gdy umilkn± strzały i płacz. Prosi, by spiewać jego pie¶ń, kiedy nadejdzie czas pokoju. Wtedy niczym wiosenny ptak rozbrzmiewać będzie rado¶ci±.

MIAŁEM KIEDY¦ DOM
  Poeta rozpacza nad strat± swojego domu, który wróg wydał na pastwę płomieni. Szuka nowego, ale nie wie, czy i gdzie go znajdzie. Nie wie też, na jak długo da mu schronienie.

ŻEGNAJ, KRAKOWIE
  Wiersz napisany podczas okupacji, kiedy Żydzi krakowscy zostali wypędzeni z Kazimierza do getta w Podgórzu, po drugiej stronie Wisły.